Systemy rynnowe od A do Z

Odpowiednio dobrane i wykonane odwodnienie dachu decyduje o estetyce i trwałości elewacji. Brak systemu rynnowego prowadziłby do zalewania ścian przez spływającą wodę, a także zawilgocenia fundamentów z powodu jej nadmiaru w gruncie. Sprawny system rynnowy odbiera wodę z dachu budynku i odprowadza ją w odpowiedniej odległości do gruntu, podziemnej kanalizacji deszczowej lub zbiornika na deszczówkę.

Z czego składa się system?

Sys­tem ryn­no­wy skła­da się z ry­nien, rur spu­sto­wych oraz ele­men­tów są­czą­cych (ko­lan­ka, trój­ni­ki, re­duk­cje, na­roż­ni­ki ry­nien, sącz­ni­ki dy­la­ta­cyj­ne, de­kle) i mo­cu­ją­cych. Wy­lot z ryn­ny na­zy­wa­ny jest sztu­ce­rem. Za­miast nie­go wy­ko­nu­je się też ko­sze zle­wo­we. Uzu­peł­nie­niem sys­te­mu są ak­ce­so­ria, m.in. pa­sy nad­ryn­no­we, siat­ki i osad­ni­ki. W każ­dym sys­te­mie wszyst­kie czę­ści są do sie­bie bardzo do­kład­nie do­pa­so­wa­ne, co za­pew­nia szczel­ność i wła­ści­we spły­wa­nie wo­dy. Dla­te­go tak waż­ne jest, aby nie mie­szać ze so­bą ele­men­tów sys­te­mu, po­cho­dzą­cych od róż­nych wy­twór­ców.

Łączenie i montaż

W za­leż­no­ści od pro­du­cen­ta i ma­te­ria­łu, z ja­kie­go są wy­ko­na­ne, ryn­ny łą­czyć moż­na kle­jem, na za­trzask, na wcisk, za po­mo­cą klip­sów bądź przez lu­to­wa­nie.

Do po­ła­ci da­cho­wej mon­tu­je się je tzw. ry­naj­za­mi (ryn­ha­ka­mi), a ru­ry spu­sto­we do ele­wa­cji za po­śred­nic­twem obejm i wspor­ni­ków. Ryn­ny mo­gą być skła­da­ne z go­to­wych ele­men­tów dłu­go­ści ok. 2 do 6 m lub wy­ko­ny­wa­ne na bu­do­wie. Ist­nieje też moż­li­wość wy­ko­na­nia tzw. ryn­ny cią­głej. Spe­cjal­na prze­woź­na ma­szy­na pro­fi­lu­je na miej­scu bu­do­wy je­den od­ci­nek bla­chy, któ­ry mo­że osią­gnąć dłu­gość na­wet 35 metrów.

Ru­ry spu­sto­we łą­czy się kie­li­cho­wo, wci­ska­jąc węż­szy ko­niec gór­ne­go od­cin­ka w kie­lich dol­ne­go. Aby po­łą­czyć od­da­lo­ną od ścia­ny ryn­nę z ru­rą, sto­su­je się ko­la­na. Je­że­li od­le­głość ta jest znacz­na, ko­la­na mu­szą być po­łą­czo­ne pro­sty­mi od­cin­ka­mi rur bądź tzw. ru­ra­mi te­le­sko­po­wy­mi. Naj­czę­ściej wy­ko­nu­je się je w od­cin­kach o dłu­go­ści 2-3 m.

Jak obliczyć wymiary rynien?

O zdol­no­ści od­pro­wa­dza­nia wód opa­do­wych de­cy­du­je prze­pu­sto­wość ukła­du ryn­no­we­go. Prze­kro­je rur spu­sto­wych i ry­nien mu­szą być tak do­bra­ne, aby po­do­ła­ły na­wet in­ten­syw­nym opa­dom desz­czu. Sze­ro­kość ry­nien i śred­ni­cę rur spu­sto­wych do­bie­ra się w za­leż­no­ści od tzw. efek­tyw­nej po­wierzch­ni da­chu (EPD). Ob­li­cza się ją w me­trach kwa­dra­to­wych we­dług po­niż­sze­go wzo­ru:

EPD = (1/2 H+W) x L

H – wy­so­kość sa­me­go da­chu

W – po­zio­ma od­le­głość ka­le­ni­cy od oka­pu

L – dłu­gość da­chu

W przy­pad­ku da­chów o na­chy­le­niu mniej­szym niż 10°, przyj­mu­je się, że EPD jest ta­ka, jak po­wierzch­nia po­ła­ci da­chu. W przy­pad­ku bar­dzo roz­rzeź­bio­nej bry­ły da­chu z du­żą ilo­ścią lu­karn, rów­nież ich po­ła­cie bie­rze się pod uwa­gę w ogól­nym bi­lan­sie.

Pro­du­cen­ci w swo­ich ma­te­ria­łach in­for­ma­cyj­nych po­da­ją mak­sy­mal­ną po­wierzch­nię da­chu, ja­ką moż­na od­wod­nić ryn­ną o okre­ślo­nym prze­kro­ju i jed­ną ru­rą spu­sto­wą umo­co­wa­ną na koń­cu ryn­ny, przy za­ło­że­niu średniego na­tę­że­nia opa­dów 75 mm/godz./cm². Ta­be­le ta­kie są bar­dzo po­moc­ne w do­bie­ra­niu wła­ści­wych roz­mia­rów ry­nien i rur spu­sto­wych. Po­ło­że­nie tych ostat­nich ma szcze­gól­ne zna­cze­nie. Trze­ba wie­dzieć, że wy­lot za­mon­to­wa­ny cen­tral­nie – na środ­ku ryn­ny – po­wo­du­je zwięk­sze­nie wy­daj­no­ści sys­te­mu na­wet dwu­krot­nie w po­rów­na­niu z umiesz­cze­niem spu­stu na koń­cu ryn­ny. Od­le­głość po­mię­dzy ru­ra­mi spu­sto­wy­mi nie po­win­na być więk­sza niż 24 m. Po­środ­ku sto­su­je się wów­czas złącz­kę dy­la­ta­cyj­ną, umoż­li­wia­ją­cą na tak dłu­gim od­cin­ku ryn­ny od­kształ­ce­nia ter­micz­ne. Moż­na w tym przy­pad­ku za­mon­to­wać też jed­ną ru­rę spu­sto­wą w po­ło­wie tej roz­pię­to­ści. Je­śli dłu­gość oka­pu nie prze­kra­cza 12 m, moż­li­we jest ob­słu­że­nie go jed­ną ru­rą spu­sto­wą umiesz­czo­ną na koń­cu ryn­ny.